BES’te Otomatik Katılım uygulaması için geri sayım başladı. Kademeli olarak devreye girecek olan uygulama ile her yıl çalışma hayatına başlayan yaklaşık 800 bin kişinin, 2019 yılına kadar ise 14 milyon çalışanın sisteme dahil olması bekleniyor.
Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de sosyal güvenlik sisteminin tamamlayıcısı olan Bireysel Emeklilik Sistemi’nde (BES) ‘Otomatik Katılım’ için geri sayım başladı. Sözcü gazetesinden Mehtap Özcan Ertürk’ün haberine göre yüzde 25 devlet katkısı ile desteklenen BES’in tabana yayılmasında önemli bir rol üstlenmesi beklenen ve 1 Ocak 2017’de kademeli olarak devreye girecek olan bu uygulama, kamu ve özel işyerlerinde 45 yaşını doldurmamış çalışanları kapsıyor. Bugüne kadar 6 milyon 570 bin kişiye ulaşan BES katılımcılarının fon tutarı 51 milyar 996 milyon liraya ulaştı. Otomatik Katılım ile yeni döndemde 14 milyon kişinin sisteme katılması ve 10 yıllık dönemde 90 milyar TL’lik tasarruf oluşturulması bekleniyor.
MAAŞIN YÜZDE 3’Ü KESİLECEK
Otomatik Katılım uygulaması ile Sosyal Güvenlik Kurumu’na kayıtlı, 45 yaşını doldurmamış, özel sektör ve kamu çalışanları otomatik olarak bu sisteme dahil olacak. Mevcut sistemde olduğu gibi yüzde 25 devlet katkısı uygulaması devam edecek. Ek olarak cayma süresi sonrasında sistemde kalan katılımcılara 1.000 TL ek devlet katkı payı sağlanacak. 56 yaşını tamamlayıp, emeklilik hakkı kazanıldığında da en az 10 yıl süreli yıllık gelir planına dahil olunduğu takdirde birikimlerinin yüzde 5’i kadar ek devlet katkısı verilecek. Sistemde SGK tarafından belirlenen prime esas matrahın yüzde 3’üne karşılık gelen katkı payı tutarı BES Otomatik Katılım hesabına aktarılacak.
KADEMELİ GEÇİŞ ÖNGÖRÜLÜYOR
Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek’in Otomatik Katılım’ın nasıl uygulanacağına ilişkin yaptığı açıklamalara göre, uygulamaya kademeli bir geçiş sağlanacak. 1 Ocak 2017’den itibaren bin kişi ve daha fazla çalışanı olan özel işletmeler sisteme dahil olacak. Ardından 1 Nisan 2017 tarihinde, memurlar ve 250-1000 arası çalışanı olan özel işletmeler sisteme dahil olacak. 1 Temmuz 2017 tarihinde ise, 100-249 çalışanı olan özel sektör firmaları, 1 Ocak 2018 tarihinde, mahalli idareler ve KİT’ler, 1 Temmuz 2018 tarihinde 1-50 arası çalışanı olan özel işletmeler ve son olarak 1 Ocak 2019 tarihinde ise 5-9 çalışanı olan özel işletmeler sisteme dahil olacak. Bu şekilde yaklaşık 14 milyon çalışan sisteme dahil edilmiş olacak. Ayrıca her yıl çalışma hayatına başlayan yaklaşık 800 bin kişinin de sisteme katılması bekleniyor.
Sektör temsilcileri ve işverenler Otomatik Katılım konusunda mekanizmanın netleşeceği mevzuatın çıkmasını bekliyor. Hazine’nin yılbaşına kadar bu yönetmelikleri ve detayları tamamlaması öngörülüyor. Şu anda Otomatik Katılım’da birçok ülkede uygulanan ‘işveren katkısı’ yok. İşveren katkısının hem sistemin daha sağlıklı yürümesi ve hem de tasarruf açığımıza daha fazla katkı yapması açısından önemli olduğu belirtiliyor.
ÇOCUKLAR DA ‘BES’LENECEK
Yeni düzenleme ile 18 yaş altının da sisteme katılımının önü açılacak. Önümüzdeki yıl yapılacak düzenlemede 18 yaşın altında olan çocuklar ve gençler velileri aracılığıyla 2017’den itibaren sisteme dâhil edilebilecek. Bu düzenleme, küçük yaşlardan itibaren düzenli tasarruf alışkanlığının kazanılması açısından büyük önem taşırken, BES’in katılımcı bazının tabana yayılması ile kapsayıcılığı da genişleyecek.
BES’Lİ OLANLAR DEVLET KATKISI KAZANMAYA DEVAM EDECEK
Otomatik Katılım’ın faaliyete başlamasıyla, halihazırda bireysel emeklilik sözleşmesi bulunan çalışanlar, bu sözleşme kapsamında ayrıca devlet katkısı kazanmaya devam edecek ve burada bulunan devlet katkısı tutarına ilişkin kazanılan süre hakları aynen korunacak. Söz konusu çalışanların, Otomatik Katılım hesabının yanı sıra, mevcut bireysel emeklilik hesabına da katkı payı ödemeye devam etmesinin avantajlı olacağı belirtiliyor. Böylece daha fazla devlet katkısına hak kazanarak, daha yüksek bir emeklilik birikimine ulaşılabilecek.